Wordt 2015 een beter jaar voor corporaties dan 2014?
‘’Ik denk dat het belangrijkste is dat we nu duidelijkheid hebben over het takenpakket van de corporaties. We hebben natuurlijk in december de Novelle aangenomen en dat betekent dat je over een maand of over anderhalve maand echt duidelijkheid hebt over waar die corporaties voor zijn. De kerntaak wordt duidelijk en de missie wordt helder. Het wordt een duidelijker jaar, maar het wordt ook een jaar met grote financiële uitdagingen. De kerntaak staat in ieder geval als een pal boven water.’’
Wat was in 2014 eigenlijk het grootste probleem bij corporaties?
‘’Wat ik zelf het grootste probleem vond, was dat de corporaties achtergebleven zijn met hun bouwproductie, hun sociale opgave. Daar kunnen allerlei redenen voor zijn, maar het effect is wel dat de wachtlijsten voor de meest betaalbare woningen nu nog verder zijn opgelopen. Waar de corporaties zelf op hebben gewezen, is de onzekerheid die aan de markt hing. We hebben heel veel verhalen gehoord over de verhuurdersheffing. Als je kijkt naar de vermogenspositie van de corporaties zijn die verhalen gewoon onjuist gebleken. Maar het heeft er wel voor gezorgd dat veel corporaties hun bouwopdrachten hebben stilgelegd.’’
In oktober 2014 was er de Parlementaire Enquête Woningcorporaties. Welke inzichten hebben de resultaten van deze enquête opgeleverd?
‘’Kijk, het hele beeld van de corporaties was natuurlijk verstoord. De ene corporatiebestuurder speelde voor Sinterklaas, de ander kocht een stoomboot en de Zwarte Piet ging naar de huurders toe. Dat was toch in het kort de afdronk, en ik gebruik die drieslag, omdat we dat rapport rond 5 december besproken hebben. Dat mag natuurlijk nooit meer gebeuren, maar een belangrijker inzicht was natuurlijk dat het zicht op de kerntaak vertroebeld was, en nog steeds. Er is in Rotterdam een corporatie die op dit moment koopwoningen van € 350.000,- aanbiedt, ja, daar is een corporatie niet voor.’’
De herziene Woningwet van 2015 gaat dus voor veel veranderingen zorgen binnen de corporatiesector. Maar wat mogen corporaties nooit meer doen?
‘’Even los van alle stoomboten en zo, ik vind dat een goede corporatie anno 2015 zich volledig moet bezighouden met DAEB. Bij alles wat niet DAEB is, moet je je afvragen of je dat moet willen of dat je dan niet gewoon een commerciële partij moet inschakelen. Overigens, daar zien we hele mooie voorbeelden van op dit moment. Je ziet bijvoorbeeld de gemengde wijken, dat vinden we in Nederland toch heel belangrijk. Als je gemengde wijken wilt hebben, dan is het veel handiger om een goede commerciële partij de koopwoningen te laten ontwikkelen of duurdere huurwoningen, en ervoor te zorgen dat de corporaties zich toeleggen op het sociale huursegment.’’
Wat is volgens u de belangrijkste opgave voor corporaties vanaf vandaag?
‘’Duurzaam bouwen en tegelijkertijd goedkoop. De hele race die we op dit moment aan het voeren zijn, en dat geldt trouwens voor de hele woningmarkt: 20% goedkoper, 20% energiezuiniger. Die duurzaamheid is bijna van bovenaf opgelegd, maar die goedkope woningen is precies waar de corporaties op dit moment tekortschieten, en waar je de meeste wachtlijsten hebt.’’
Dat waren de corporaties, maar wat vindt u dat de politiek zich het meest kan aanrekenen ten aanzien van de corporaties?
‘’Daar zijn we heel helder over geweest met de parlementaire enquête. We hebben 15 jaar alles op zijn beloop gelaten. We wisten dat er misstanden waren, maar we hebben veel te lang bij elk misstand gedacht dat het op zichzelf staande incidenten waren. Tot je merkt dat eigenlijk gewoon de hele sector niet deugt. Tijdens het debat daarover hebben we dan ook hardop tegen onszelf gezegd dat we het ons in de eerste plaats zelf moeten aanrekenen. We hadden om te beginnen bij de bruteringsoperatie in 1995 moeten vaststellen: ‘Met welke taak sturen wij corporaties op pad?’ Dat hebben we een beetje in het midden gelaten. Sterker nog, daar is nog een slag deregulering overheen gegaan. Daarnaast is er een situatie ontstaan waarin corporaties voor alles moesten opdraaien.’’
De corporaties krijgen meer duidelijkheid, maar kunnen de huurders ook nog iets van u verwachten?
‘’Nee, die kunnen iets verwachten van hun corporaties. Wat ik hoop dat ze krijgen van hun corporatie is iets meer inspraak en vooral een goedkope en duurzame woning.’’
