Een tweedeling in de buurt: een last of kans? – verslag Woon Event 2018

Maatschappelijk / 16 oktober 2018
Erwin Smit
Erwin Smit
Adviseur, Parteon

‘Hoogopgeleiden kennen vaak wel een ‘mannetje’ die voor hen een straatje kan leggen. Aan de andere kant hebben laag opgeleiden dan weer geen ‘advocaatje’ in hun netwerk.’ Senior wetenschappelijk medewerker Jeanet Kullberg van het Sociaal Cultureel Planbureau sprak op het Woon Event van CorporatieNL.

Zij ziet een tweedeling in ‘sociaal kapitaal’ in de samenleving. Dit hoeft niet per se tot wrijvingen te leiden tussen hoog- en laagopgeleiden. Driekwart van de Nederlanders ervaart dit namelijk niet zo.

Toch ziet het SCP dat met name de hoog opgeleiden de rijen sluiten en dat zij met een rapportcijfer van 8,1 het meest tevreden zijn met hun leven. De groep die gekenmerkt wordt door onzekerheid op sociaal, economisch, cultureel en politiek vlak (het ‘precariaat’) waardeert het leven met een 6,3. Tijdens het Woon Event werd ingezoomd op de sociale tweedeling en de rol van corporaties in hun relatie met huurders, die steeds vaker problemen kennen.

De kapitaalarmen en de onzekere werkenden

Kullberg onderscheidt twee typen ‘onderklasse’: de kapitaalarmen en de onzekere werkenden. Huishoudens die behoren tot de laagste inkomensgroepen raken steeds meer geconcentreerd in de sociale huursector van Nederland. Daarbij ziet het SCP door toenemende onzekerheden op de arbeidsmarkt voor een grote groep mensen risico’s ontstaan, waardoor deze groep kwetsbaar is geworden. Onzeker werk en fluctuerend inkomen vragen wellicht om andere huisvesting en een groter beroep op betaalbare, sociale huurwoningen. En de problemen onder deze kwetsbaren, veelal huurders, nemen toe. De groep ‘onzekere werkenden’ is met een 6,1 het minst tevreden met het leven. De corporatie kan volgens Kullberg het moeilijkst van alle huisvesters wegkijken van de toename van (over-)last en zorg. De tweedeling in de samenleving is het best voelbaar en zichtbaar in buurten met  sociale huurwoningen. Steeds meer huurder zeggen vaak last te hebben van hun directe buren.

Escalatie voorkomen

Sociaal psycholoog Ron van Wonderen van het Verwey-Jonker Instituut ziet wel degelijk kansen voor de corporatie én haar huurders. De rol van omwonenden in de vroegsignalering van problemen wordt nog maar ‘mondjesmaat’ benut, volgens Van Wonderen. ‘Escalatie kan soms voorkomen worden’, zegt van Wonderen. ‘Maar hoe pak je dat aan? Want verward gedrag is vaak onvoorspelbaar, zeker als iemand een psychose heeft.’

Ook weten mensen vaak niet bij wie ze moeten aankloppen als een buurman of buurvrouw verward gedrag vertoont. Toch, zo is de mening van zowel de aanwezige professionals en Van Wonderen, is er niet alleen een taak voor de corporatie. Het snel inschakelen van de gemeente als regievoerder en het uitwisselen van belangrijke informatie over de persoon met verward gedrag is evengoed essentieel.

Verdiep je in de verwarde bewoner

Van Wonderen ziet dat de privacywet, de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) nogal eens als belemmerend hierbij wordt ervaren. ‘Er is echter meer mogelijk dan soms wordt gedacht’, meent Van Wonderen. ‘Zeker als de veiligheid in het geding is.’ De oproep van Van Wonderen aan de aanwezigen: ‘Verdiep je in de verwarde bewoner.’

Download het handboek ‘Aanpak overlast verward gedrag’ en krijg antwoord op vragen als:

  • Wat zijn mogelijke oorzaken van verward gedrag?
  • Hoe reageer je als een huurder een psychose heeft?
  • Bij welke organisatie in de wijk kan je met signalen terecht en hoe breng je die signalen op de juiste manier over?
  • Wat zijn de uitgangspunten van de nieuwe privacywetgeving?
  • Hoe betrek je buurtbewoners?
  • En hoe lever je als leidinggevende nazorg aan medewerkers na een incident?

Lees hier ook het eerste verslag van het Woon Event. Houd ook onze andere events in de gaten, zoals het Digital Event: Data moet je delen. Dit event bezoek je als je tot effectieve data-uitwisseling wilt komen, om daarmee op jaarbasis miljoenen euro’s te besparen.