Jan en Truus: alleen de dood kan hen scheiden

Maatschappelijk / 27 maart 2017
Ergin Borova
Ergin Borova
Adviseur, Urban Nomadz

We willen allemaal oud worden en jong blijven. Het goede nieuws is: we worden steeds ouder. Maar niet in alle gevallen gaat het ouder worden gepaard met jong blijven. Althans, niet tot in de lengte van dagen. Want ergens bereik je een leeftijd waarop je minder vitaal en fit bent.

Dat je niet meer goed voor jezelf gaat zorgen omdat je dat niet meer kan. Dat je geheugen niet meer is wat het ooit geweest is. En dat je lichaam of je geest je langzaam in de steek laat. Vraag het maar aan Jan en Truus. Zij weten het inmiddels wel. Maar wat doe je dan als het zover is? Hoe moet het dan?

Een nieuwe oplossing voor oude problemen

In tegenstelling tot 20 of 30 jaar geleden is er ontzettend veel aan het veranderen in de (ouderen)zorg. En de veranderingen gaan snel. Heel snel. De tijden dat veel 65+ers zich met hun koffertje gingen melden bij een verzorgingshuis om daar ‘verzorgd’ te worden en waar ze vervolgens zo’n 30 jaar woonden, is voorgoed voorbij. En dat is maar goed ook. De generatie ouderen van vandaag en morgen zijn meer dan ooit aangewezen op zichzelf. Langer zelfstandig thuis wonen is de nieuwe mantra. Deels ook terecht. Want de 95 miljard euro die we de zorg inpompen is niet voldoende. Terwijl de zorgbehoefte aan het toenemen is door de dubbele vergrijzing. Welvaart leidt nou eenmaal tot ouder worden. En oud worden in combinatie met welvaart heeft een prijs. De prijs die we daarvoor moeten betalen, wordt langzaam maar zeker onbetaalbaar. Het is tijd om nieuwe oplossingen te bedenken voor ‘oude’ problemen.

Impact op het sociale, economische en recreatieve leven

Bovengenoemde veranderingen hebben consequenties. We zullen eraan moeten geloven. De kinderen van de senioren van vandaag hebben een grotere zorgtaak dan hun voorgangers zo’n 20-30 jaar geleden. Om de eenvoudige reden dat hun ouders minder zorg gaan krijgen dan voorheen. Dat heeft impact. Impact op het sociale, economische en recreatieve leven van de werkende 40+ers van vandaag. Maar niet alleen zij gaan daar iets van merken. Ook alle andere betrokken partijen die wonen, zorg en welzijn leveren aan ouderen merken iets van deze veranderingen. Zij moeten elkaar steeds vaker opzoeken en benaderen met een open houding om samen te werken en innoveren. Want er komt niemand anders dit probleem voor ons oplossen.

En precies daarin schuilt ook het mooie van deze ontwikkelingen. Ik wil geloven dat deze veranderingen ook nieuwe kansen bieden. Je hebt elkaar namelijk nodig om de ouderen te voorzien van een fatsoenlijk leven. Niet alleen wonen. Niet alleen zorg. Maar alles wat ze nodig hebben. En dat dan op een beetje acceptabele, sociale en warme manier. Samenwerken, innoveren en vernieuwen zijn de ankerpunten waar de betrokken partijen elkaar kunnen treffen.

En zo is de cirkel weer rond

Er zijn voorbeelden – zoals in Eindhoven – waar een woningcorporatie met een zorgorganisatie, gemeente, welzijnsorganisatie en de kinderen/mantelzorgers van de senioren uitstekend samenwerkt aan een ‘seniorenhub’ van waaruit ze de senioren integraal kunnen helpen. Dat wil zeggen dat ze de senioren uit de stad bijna met al hun vragen en ‘zorgen’ kunnen helpen. Het zijn instellingen die de krachten hebben gebundeld, maar deze samenwerking heeft juist geen ‘institutionele uitstraling’. Het is bijna één grote woonkamer waar je zonder afspraak naar binnen kunt. En de kans is groot dat ze geholpen worden of anders doorverwezen naar het juiste adres. Het is niet alleen vernieuwend en innovatief. Het is vooral warm en natuurlijk zoals zorg voor de ouderen hoort te zijn. Mede door deze integrale aanpak kon Jan van 86 zijn dementerende vrouw Truus van 84 aanmelden bij een verpleeghuis waar ze verder geholpen en verpleegd kon worden. Maar door de intensieve samenwerking van de zorgorganisatie met de woningcorporaties, hoefde Jan niet alleen en eenzaam achter te blijven in hun veel te grote, inmiddels kille en lege eengezinshuis. Gelukkig kon Jan in hetzelfde complex een senioren-huurwoning betrekken. In zijn geval zonder zorgbehoefte. Zo konden Jan en Truus hun 62-jarige samenzijn tot het laatst doorzetten in elkaars nabijheid. Hoe mooi is dat?

De woning van Jan en Truus kwam vrij en kon verhuurd worden aan een jong gezin. En op die manier is de cirkel van het leven weer rond. In dit geval economisch en sociaal sluitend.

Samenwerken op deze manier is vruchtbaar. En oud worden op deze manier is mooi.

Wie volgt het voorbeeld van Eindhoven?

Wil je ook klaar zijn voor de uitdagingen van morgen?

Meld je ook aan voor: