Governance Digitale Corporatie schiet tekort

Digitaal / 20 december 2016
Tino Meijn
Tino Meijn
Directeur, CorporatieNL

Toezichthouders houden onvoldoende toezicht op de digitalisering van de corporatie. De kans op digitale rampen en schadeclaims is daardoor zeer reëel. Door zich meer te verdiepen in de ontwikkelingen, mogelijkheden en gevaren kunnen RvC's beter bijdragen aan de gezonde ontwikkeling van de corporatie. En, kunnen zij ook in de toekomst blijven bijdragen aan haar maatschappelijke betekenis.

Intern toezicht blijft achter

De maatschappelijke doelstellingen van de corporatie worden beïnvloed door nieuwe technologie. Het toezicht daarop is de primaire taak van de Raad van Commissarissen. En wat blijkt uit recent onderzoek van VTW en Berenschot? Het woord digitalisering komt in geen enkel onderzocht RvC-jaarverslag voor. Dat is hoogst merkwaardig als je weet dat de investeringen in digitalisering de komende jaren met zo’n 25% zullen toenemen. Eén van de belangrijkste ontwikkelingen bij de corporatie is daarmee een blinde vlek voor de RvC.

Basis in Nieuwe Woningwet

De voortschrijdende digitalisering heeft een directe relatie met de eisen die de nieuwe Woningwet stelt op het gebied van governance. Niet alleen moet de RvC toezien op een effectieve en efficiënte besteding van maatschappelijk kapitaal, maar ook op de nieuwe manieren van omgaan met huurders. Moet de RvC dus toezicht houden op de ontwikkeling van een klantportaal waarbij huurders hun zaken online kunnen regelen? Nee, dat niet. Maar wel op de grote verandering in besteding van middelen en in de omgang met de klant. De ervaring leert dat de meeste RvC’s daarbij onvoldoende op de hoogte zijn van de risico’s, bijvoorbeeld op het gebied van datahacks of privacywetgeving. Ook vinden zij het lastig de kansen te zien die big data of robotisering bijvoorbeeld bieden.

Geschiktheidstoets niet geschikt

De Nieuwe Woningwet stelt eisen aan RvC-leden. Bij het afleggen van de geschiktheidstoets worden zij beoordeeld op competenties en antecedenten, niet op kennis. In de RvC wereld zul je weinig tot geen digitale experts tegenkomen. Ook kom je behoorlijk veel old-school-denken tegen. Terwijl de wereld verandert, ziet de RvC toe of de corporatie wel binnen de huidige lijntjes blijf. Doet de corporatie vandaag wat zij vandaag moet doen? Dat is een onverstandig uitgangspunt en getuigt van te weinig voorstellingsvermogen over de toekomstige maatschappij. Dat is op de langere termijn zelfs een zeer verontrustende ontwikkeling.

Wat nu?

Het minste wat de RvC kan doen, is zich verdiepen in de kansen en gevaren van digitalisering. Daarbij kan zij zelf eenvoudig de link leggen met haar eigen taakopgave en de eisen uit de Nieuwe Woningwet. Daarna kan zij, met een beetje ambitie, haar digitale agenda vormgeven. Wat verwacht zij van het corporatiebestuur? Hoe gaat zij toezien op de toekomstige besteding van middelen? Met welke kennis of competenties moet zij haar raad uitbreiden? Een interessante opgave die de betekenis van de RvC groter maakt dan die van boekhouder nieuwe stijl.