Senioren, wat wilt u? – De Kernen vraagt en vertelt

Maatschappelijk / 13 maart 2017
Marijke Hoogeland
Marijke Hoogeland
Communicatieadviseur, Woonstichting De Kernen

We zien als corporatie een hele grote groep mensen die steeds ouder wordt. Nu al is meer dan de helft van onze klanten 65 jaar of ouder. En in circa driekwart van onze huurwoningen wonen maar 1 of 2 personen. Ons woningbezit bestaat vooral uit eengezinswoningen. Kortom, mensen worden gewoon oud in hun huis, waar zij tientallen jaren geleden naartoe zijn verhuisd. Soms zijn zij zelfs vanuit huis getrouwd, hebben vervolgens kinderen gekregen die zijn weer uitgevlogen. Er is een serieuze discrepantie tussen vraag en aanbod aan het ontstaan.

Wat is het gevolg voor ons en wat doen wij nu al?

Huurwoningen kunnen niet zonder meer in hoog tempo vervangen worden. Corporaties moeten dus inzetten op wat zij wél kunnen; slim aanpassen van bestaande woningen. Denk aan bijvoorbeeld het splitsen van eengezinswoningen en het mogelijk maken om mantelzorgers in de buurt van een ouder een woning aan te bieden. Ook compleet nieuwe concepten worden uitgedacht. Marco van Herwaarden, projectleider DeKernen: “ Wij zijn bezig met het nieuwe concept ‘thuishuis’. Dit is een soort woongroep voor senioren, die nog niet veel zorg nodig heeft, maar wel graag in een setting wil wonen die vergelijkbaar is met een studentenhuis en iedereen heeft zijn eigen woonruimte van zo’n 45 m2 inclusief een douche en een pantry. En er is een gezamenlijke woonkamer en grote leefkeuken. Ik verwacht dat dit een succesvol initiatief wordt.”

Opplussen

De Kernen biedt ouder wordende huurders ook het ‘oppluspakket’ aan. Tegen de helft van de materiaalkosten, kunnen huurders diverse handige hulpmiddelen gratis laten aanbrengen in de woning door de eigen servicedienst. Zo biedt een extra trapleuning al een enorm gemak.

 

Innovatief denken stimuleren

Niet onbelangrijk is dat corporatiemedewerkers steeds innovatiever moeten zijn en van de gebaande paden af moeten afwijken. De grilliger wordende toekomst vraagt om flexibiliteit. En om een andere kijk te ontwikkelen. Hoe kun je bijvoorbeeld bestaande zaken slim combineren om zo de grote vraag naar zorg en wonen het hoofd te bieden? “Wij werken nu op een hele andere manier intensief intern samen en met onze partners, ” zegt Marinus Kempe, directeur-bestuurder van De Kernen. “Dat doen we regelmatig in de vorm van pilots, zowel intern als extern.

Wat vinden ouderen zélf belangrijk?

Eugenie Kaspori, directeur Stichting Welzijn Bommelerwaard: “Mensen willen op een prettige manier ouder worden en dat willen zij het liefst in hun eigen woonomgeving. We zijn samen met de Ouderenbonden Bommelerwaard en De Kernen onlangs om tafel gegaan om over het langer zelfstandig thuis wonen te praten.”

 

Perspectief

De Ouderenbonden waren duidelijk over hun perspectief. Als er te veel belemmeringen zijn om te verhuizen, bijvoorbeeld omdat senioren dit financieel niet kunnen dragen, dan kan iemand niets. Ook verhuizen senioren niet als zij enorm opzien tegen de administratieve rompslomp en de verhuizing op zich. Hier moeten corporaties rekening mee houden en mensen ontzorgen. En ja, het is zeker nodig dat mensen zich tijdig inschrijven, ook al weten ze (nog) niet of ze tegen die tijd wel mogen huren vanwege hun inkomen.

Wie onderneemt al vroegtijdig actie?

Grofweg de helft van de mensen is zich tijdig bewust van het wonen met zorg op latere leeftijd én handelt er ook sneller naar, door bijvoorbeeld te verhuizen naar een kleinere woning als de kinderen het huis uit zijn. Zij hebben bijvoorbeeld in hun omgeving gezien hoe nijpend een situatie kan worden als iemand te lang wacht met verhuizen naar een passende woning. De andere helft ziet verhuizen beslist nog niet zitten. Zij weten wel dat het op termijn goed is kleiner te gaan wonen, maar zij blijven doen zoals ze altijd hebben gedaan en genieten nog volop, zo lang het kan van hun huis, tuin en buurt. Ook al wordt het soms iets te veel.

Preventie? Zoek persoonlijk contact en respecteer maatwerk

Senioren waarderen persoonlijk contact enorm. Een persoonlijk gesprek gaat nog altijd boven alle andere vormen van communicatie. Zeker de digitale variant kan deze doelgroep nog niet bijzonder waarderen. Dit wordt eerder als een struikelblok ervaren. Senioren willen tegelijkertijd beslist niet in hokjes gestopt worden. Maatwerk is het uitgangspunt. Geen situatie is hetzelfde. Er is dus ook niet één universeel recept voor het zorgeloos ouder worden in één bepaald woonconcept.

Praktisch versus sociaal

Wat wél een rode draad is, is dat mensen allemaal de praktische kant van het ouder worden zien. Massaal geven senioren aan gelijkvloers of kleiner te willen wonen en meer comfort nodig te hebben. Hierin kunnen corporaties beslist de goede dingen doen. Met of zonder domotica desgewenst. Wat net zo zwaar weegt is de sociale kant van het ouder worden. Mensen wonen het liefst bij vrienden en familie in de buurt en hechten veel belang aan een centrale ontmoetingsplek. Een fijn netwerk in de buurt is onmisbaar.

Wat gebeurt er als we niets doen?

Marinus Kempe: “Doen we niets, dan stapelen problemen zich op. Samen met onze partners anticiperen we daarom op de groter wordende groep van senioren. Om die reden breiden wij bijvoorbeeld niet snel uit in dorpen zonder (zorg)voorzieningen. Een huis zetten we immers niet voor 10 jaar neer. We kijken liever naar andere slimme concepten en oplossingen en gaan daarover het gesprek aan met alle betrokkenen. Ook houden we rekening met demografische ontwikkelingen en kijken naar het daadwerkelijke gedrag van senioren. Woonwensenonderzoeken zijn prima, maar tussen wat mensen willen en wat mensen echt doen, zit een groot verschil.”

Wat doen senioren uiteindelijk?

Ouderen blijken uiteindelijk toch naar een ander dorp te verhuizen met voorzieningen in de buurt. Ook al gaven zij eerder aan dat het hun wens was in hun dorp oud te willen worden. Ze kiezen met hun verstand. En blijken achteraf vaak erg blij met deze keuze.

Wil je ook klaar zijn voor de uitdagingen van morgen?

Meld je ook aan voor: