Tom Haarman (SmartR) ziet corporatie als kruispunt van informatiestromen

Digitaal / 11 mei 2020
Redactie
Redactie
Redactie, CorporatieNL

“Het verzamelen van data is voor corporaties geen doel op zich, maar het effectief inzetten daarvan in de organisatie en in de bedrijfsketen kan veel meerwaarde opleveren. Corporaties zijn immers een belangrijk kruispunt van verschillende informatiestromen in bedrijfs- en informatieketens.” Aan het woord is Tom Haarman, consultant bij SmartR, het bedrijf dat corporaties op elk niveau helpt en inspireert om slimmer te werken. We vroegen Tom naar zijn visie op de toegenomen hoeveelheid data waar elke corporatie mee te maken heeft.

Doel voorop

“Is er vanuit de bedrijfsstrategie nagedacht over wat de toegevoegde waarde van een dataverzameling moet zijn en wordt er ten behoeve van deze doelen data verzameld dan schieten we zeker niet door in het verzamelen van data.” Tom ziet veel versnipperde initiatieven die geen samenhang kennen met de rest van de organisatie en een afgebakend eigen doel nastreven. Daarin schuilt het risico om door te slaan in het vastleggen van data.

Impact maken

“Data zelf betekenen nog niet zo veel,” vertelt Tom. “Het zijn cijfers of gegevens die mensen wel of niet op hun eigen manier interpreteren. Pas op het moment dat we daarvan informatie maken, die informatie verrijken tot kennis en deze presenteren aan stakeholders, collega’s of huurders is er impact. Welke impact dat is, is helemaal afhankelijk van de ambities en doelstellingen van de corporatie, maar impact zal het hebben.”

Wat bedoelt hij daarmee? Tom: “Dat kan een zeer positieve impact zijn. Denk aan de motivatie van een team dat geconfronteerd wordt met prestatiecijfers van hun eigen proces. Of de impact op het imago door de prestaties op maatschappelijke doelen publiek te maken. Of de impact op de efficiëntie van de bedrijfsvoering door een hele schone en goed afgeschermde dataset.”

Risico’s

Daar zitten ook risico’s aan. Tom noemt als voorbeeld dat medewerkers zich onzeker en bekeken voelen doordat ze zich niet herkennen in de getoonde informatie. “Informatie die je in een dashboard presenteert wordt snel voor waar aangezien. Als je deze informatie gebruikt voor het nemen van beslissingen dan moet de informatie voor 100% kloppen. Het ontbreken van data zet aan tot het zelf inrichten van informatiesystemen waardoor de datakwaliteit achteruitgaat.”

Als corporatie moet je eerst nadenken over wat je met de mogelijkheden van jouw data wil en je moet inzicht krijgen in je eigen data sets. Wat is daarvan de kwaliteit? Hoe en hoe veilig is dat georganiseerd? Wat zouden wij willen en hoe gaan we dat organiseren?

Informatiemanagement maakt makkelijk

“Mits goed georganiseerd kan informatiemanagement de maatschappelijke opgave van de corporatie makkelijker maken,” is de overtuiging van Tom. Hij denkt daarbij aan opgaven zoals preventieve doelen op het gebied van incasso en welzijn, meetbaar maken van de prestatie op de verduurzamingsopgave en het efficiënter inzetten van onderhoudsmiddelen door gebruik te maken van Internet of Things toepassingen in het onderhoud. “Voorwaarden hierbij zijn dat er goede afstemming plaatsvindt tussen alle stakeholders, dat definities helder zijn en dat één partij in de lead is. Als je dat niet goed organiseert dan kan een onduidelijke informatievoorziening juist averechts werken.”

Tools en projectaanpakken voor het ophalen van data en tonen van informatie zijn er volgens Tom voldoende. “Maar informatiemanagement is veel meer. Deze voegt ervaring en kunde van mensen toe aan de informatie en maakt er kennis van. Kennis zodat we niet alleen weten dat de gemiddelde leegstandperiode 1,5 week is, maar dat we ook snappen of dit kort of lang is. En dat we

de impact is op de bedrijfsprocessen begrijpen. Of wat het betekent voor de doelstellingen van ons team en wat wij kunnen doen om dat te veranderen.”

Goed ingerichte informatie, inspireert, motiveert en zet aan tot actie. Dat kan zowel intern zijn, op stakeholders gericht of om bijvoorbeeld de actiebereidheid van huurders in het verduurzamingsvraagstuk te verhogen. SmartR heeft voor de samenhang van de verschillende aspecten voor succesvol gebruik haar eigen RIO-model. Dit meet het volwassenheidsniveau van alle aspecten, en niet bijvoorbeeld alleen die van de tooling.  Door dit RIO-model goed in te zetten kunnen corporaties hun informatie verrijken en echt meerwaarde halen uit de gegevens die zij bezitten. Datadriven organisaties noemt SmartR dat.

Dataminimalisatie

Door informatie alleen daar beschikbaar te maken waar deze het meest relevant is kun je de privacy van huurders beter beschermen. Dat is handig als je gegevens uitwisselt met maatschappelijke partners zoals gemeente of zorg. Je voorkomt dat je met meerdere partijen hetzelfde dossier opbouwt en dat je vervolgens ieder met een andere versie van dat dossier aan tafel zit. Tom: “Door onderling meer gegevens te delen en niet alleen uit te wisselen kunnen we stappen maken in dataminimalisatie zoals de privacywetgeving nastreeft.”

“Om dit te organiseren zijn er naast technische uitdagingen op het gebied van beschikbaarheid en vertrouwelijkheid ook uitdagingen op het gebied van definities en de omvang van de dataverzameling. Als een set gegevens nog maar op 1 plaats bij 1 partij wordt bijgehouden, maar wel in de processen van verschillende partijen wordt geraadpleegd zal er veel aandacht moeten zijn voor de inrichting en het beheer van die set. Bereidheid tot partnership waarbij een van de partijen in de lead is, is noodzakelijk om een dergelijke samenwerking een succes te laten zijn. Dat geldt overigens niet alleen voor de uitwisseling van gegevens in het sociaal spectrum, maar evenzo aan de vastgoedkant.”

Verschillen in vaardigheid

Pas als informatie kennis wordt kun je spreken van het halen van echte meerwaarde uit de informatievoorziening. Tom: “Om dat te kunnen is het noodzakelijk dat de informatievoorziening op alle facetten met hetzelfde volwassenheidsniveau is ingericht. Als er bijvoorbeeld prachtige tooling is, maar er is geen strategie en de medewerkers van de organisatie zijn niet meegenomen dan is het effect zo goed als het minst goed georganiseerde onderdeel. Ons RIO® model start bij het inzicht in het volwassenheidsniveau van alle facetten.”

Volgens Tom hebben bijna alle corporaties moeite om daadwerkelijk voordeel te behalen uit de investeringen in informatievoorziening. Een adequate toepassing hiervan vraagt een georganiseerde informatievoorziening waarin business en IT samenwerken op het gebied van informatiemanagement. Zodanig dat strategie, organisatie, processen, data, technologie, gebruikers en de organisatiecultuur op elkaar zijn afgestemd en hetzelfde volwassenheidsniveau kennen.

“De praktijk is vaak weerbarstiger. Waar de ene corporatie al een goede strategie heeft, maar nog worstelt om deze te vertalen naar een informatievoorziening, heeft de andere al een volledig ingericht datawarehouse in huis, maar ontbreekt het nog aan processen of mensen om deze goed te benutten. Hierdoor worden doelen niet behaald en lopen informatiemanagementprojecten stroef. Dat is jammer, want de mogelijkheden met informatie zijn voor corporaties groot.”

Meer visies

In de komende weken verschijnen meer artikelen bij CorporatieNL met de visies van bestuurders en directieleden van onder meer deltaWonen, Mitros, Staedion, Zaam Wonen, Rentree, Autoriteit woningcorporaties, Thuisvester, KleurrijkWonen, Vidomes, Lefier, Mercatus, Groninger Huis, Mooiland, Rabobank, cegeka-dsa, GroenWest, Woonstede, Zayaz. OFW.

website SmartR