Wat is de industriële revolutie nu precies, wat veranderde er?

Martijn van Engelen: “De industriële revolutie is de revolutie in het productieproces, van productie met de hand en gereedschap in een werkplaats naar productie met door stoom aangedreven machines in grote fabriekshallen. De fabrieksmatige manier van produceren bracht lagere prijzen voor goederen, maar kon alleen worden opgezet met grote investeringen van kapitaal. Deze verandering in het productieproces wordt een revolutie genoemd omdat het sociaal-economisch, politiek en cultureel gezien ook grote impact heeft gehad op de maatschappij; ontstaan van de arbeidersklasse, urbanisatie, socialisme en maatschappelijke mobiliteit. Ook in de wereldorde had de industriële revolutie zijn gevolgen, het proces van industrialisatie in Engeland ging sneller dan in continentaal Europa, het handelsnetwerk en de kapitaalverwerving die hiermee gepaard ging is een vliegwiel geweest voor het grote Britse Rijk.”

En wat zijn dan de eerste, tweede en derde industriële revolutie?

Van Engelen: De eerste industriële revolutie heeft haar oorsprong bij de stoommachine. Een heel groot werktuig of apparaat dat zijn plaats vond in fabrieken, treinen en schepen. De tweede industriële revolutie staat in het teken van elektriciteit, geleiding van elektriciteit en de verbrandingsmotor. Belangrijk hierbij is dat het machinaal werken veel minder ruimte nodig heeft. De derde industriële revolutie heeft onze communicatie veranderd en versneld. Dit begon met de telegraaf, telefoon, film en computer en we zien het nu terug in de mobiele telefoon en podcasts.”

We zitten nu in de vierde industriële revolutie. Wat zijn de kenmerken hiervan?

Van Engelen: “Nu zitten wij in de volgende revolutie, de revolutie waarin alles met elkaar verbonden wordt: fysiek, digitaal en biologisch. Data speelt hier een grote rol, het is een manier van communiceren tussen deze verschillende werelden. Herkenbare producten van de vierde industriële revolutie zijn data science, artificial intelligence, internet of things, genetische geneeskunde en 3D printen. Des te meer we onderdelen verbinden, des te meer gaan we leren en des te sneller zullen de ontwikkelingen gaan.”

Wat betekent deze ontwikkeling voor corporaties?

Van Engelen: “Voor corporaties zullen er nieuwe mogelijkheden zijn en ontstaan, met name op het vlak van vastgoedsturing, dienstverlening, persoonlijke benadering en efficiënter werken. De ontwikkelingen gaan snel op het gebied van toepassingen, maar ook op het gebied van gebruikersgemak. Nu investeren in het structureren, organiseren en verzamelen van data geeft mogelijkheden om op korte termijn te sturen met meer inzicht. Het kunnen sturen met inzicht is de basis om te experimenteren met data science-toepassingen; waarin data wordt gebruikt bij voorspellende of voorschrijvende toepassingen. Een voorbeeld hiervan is het bepalen van de omvang en locatie van een nieuwbouwprogramma.”

Kun je de voor- en nadelen daarvan voor ons beschrijven?

Van Engelen: “De techniek wordt steeds compacter en intelligenter en kan meer en meer gedrag of ontwikkelingen bijhouden. Het verbinden van mensen, systemen afdelingen en organisaties levert verbeteringen op het vlak van: planning, dienstverlening, duurzaamheid en efficiëntie.”

“Een mooi voorbeeld is het voorspellen van mutatiemomenten voor een woning met data science. Hiermee kun je toekomstig aanbod beter in beeld brengen, voorbereiden van de woningadvertentie en de mutatie koppelen met onderhoud.”

“Een belangrijk aandachtspunt is het opleiden van medewerkers om data-inzichten toe te passen in hun (beleids-)werkzaamheden. Privacy is ook een belangrijk aspect dat hierbij niet mag worden overgeslagen, echter er kan nog steeds heel veel. Wees dus secuur, proportioneel en doelmatig in het gebruik van data. Betrek vanaf het begin professionals rond het gebruik van werken met persoonsgegevens. Het toepassen van algoritmes vereist awareness en kundigheid op het gebied van bijvoorbeeld schijnverbanden en discriminatie.”

Als je dit overziet, hoe ziet onze toekomst er dan uit?

Van Engelen: “De vierde industriële revolutie gaat van huizen slimme huizen maken, waarbij sensoren in het huis data doorgeven, deze data wordt met technologie beveiligd, waarna artificial intelligence conclusies en aanbevelingen doet voor de professional, het onderhoudsbedrijf of de bewoner.”

“Naast dat er slimme huizen zullen zijn, zijn er dan ook slimme boerderijen, fietsen, treinstations, huisartsenpraktijken en producten of diensten die wij nu nog niet verwachten. Deze verbindingen en inzichten gaan ruimte creëren voor andere taken en diensten.”

“De toekomst vraagt dus om ‘slimme’ mensen, die met hun expertise de inzet van artificial intelligence dienstbaar maken aan het doel van corporaties, zonder het belang voor de huurder en andere belanghebbenden uit het oog het verliezen.”

Dit interview verschijnt tevens in bewerkte vorm als artikel in het e-book Digitale Transformatie van Corporaties dat alle leden van CorporatieNL medio 2021 ontvangen.