Integer handelen
Wat is integer handelen eigenlijk?
Op ethiek.org staat een beschrijving van integer handelen, die in de context van waarden en normen geplaatst wordt.
Samengevat komt het erop neer, dat het inhoudt, dat de mens zowel de ander dient te respecteren en vertrouwen geven, met hem te communiceren in openheid en verantwoordelijkheid, als zichzelf niet te kwetsen en eerlijk te blijven tegen zichzelf.
Het accent ligt bij integer handelen sterk op het besef van waarden (kenmerken waaraan iemand herkenbaar is in zijn (grond)houding en waarop hij kan worden aangesproken en die voor hem een bron van motivatie zijn) en normen (objectieve voorschriften, wetten, regelgeving die voor iedereen gelden).Met de norm als uitgangspunt ben ik verantwoordelijk voor de wijze waarop ik deze toepas, het handelen.
Dit houdt in dat als de normen gerespecteerd worden en het handelen voorspelbaar en herkenbaar is, er sprake is van integer handelen.In alle andere gevallen is sprake van niet-integer handelen.
De vastgoed abc-transacties, die op dit moment de gemoederen in corporatieland bezig houden, plaats ik ook in dit licht. Hierbij is het de vraag, of er mogelijk de hand gelicht is met de normen (wellicht strafbaar), of dat er belevingsverschillen met betrekking tot de gehanteerde waarden zijn. Veelal zal het laatste het geval zijn en moet er met elkaar gezocht worden naar een gezamenlijke taal, waardoor confrontaties op dit vlak voorkomen kunnen worden. Niet meer met elkaar praten en daardoor niet samen leren, levert niets op en is de basis voor nieuwe “ongelukken”.
Abc-transacties spelen zich niet alleen met vastgoed af. Door de groei van het leger ZZP’ers (A) die zich via bemiddelingsbedrijven (B) laat inhuren door bedrijven (C), zal ook op het terrein van de werkgelegenheid steeds meer aandacht uitgaan naar de integriteit van dit inhuur proces.
Het uitgangspunt van de Governance Code is, dat de bestuurder bestuurt/handelt en dat de toezichthouder daar toezicht op uitoefent. Hiermee is er in beginsel een situatie van check’s en balances ten behoeve van integer handelen. Moeilijker wordt het als het toezichthoudend orgaan zelf gaat handelen, want wie houdt dan toezicht op de toezichthouder?
Stel dat er een interim-bestuurder aangesteld moet worden. Dit is een van de toegestane handelingsbevoegdheden van de interne toezichthouder. In mijn voorbeeld neemt de voorzitter (C) het voortouw bij de werving. Hij benadert hiervoor een bureau (B), die op een gegeven ogenblik met een kandidaat (A) komt. Na raadpleging van het MT en de OR besluit de RvT de kandidaat in te huren.
Voor zover alles goed. Maar, wat als blijkt, dat C zakelijk betrokken is bij B en de OR hier de RvT in haar advies ook op gewezen heeft. Had de RvT wel mogen besluiten tot het inhuren van B?
En wat, als blijkt dat C een goede bekende is van A en hij A doorverwezen heeft naar B, die vervolgens A aan C doorbelast met een opslag ver boven wat gebruikelijk is. Hoe moet dan het handelen van A en C gekwalificeerd worden?