Een verborgen camera plaatsen, mag dat?

Maatschappelijk / 15 januari 2016
Piet van Gelder
Piet van Gelder
Eigenaar, Van Gelder Training & Advies

Stel je voor: er verdwijnt altijd wel eens wat aan materiaal bij de onderhoudsdienst van uw corporatie, maar u heeft het vermoeden dat het een beetje uit de klauwen loopt en dat er kostbaar klusmateriaal verdwijnt. U overweegt om een verborgen camera op te hangen in het magazijn van uw onderhoudsdienst.

Mag dat zomaar?

“Zomaar” een verborgen camera ophangen, dat mag niet. U moet om te beginnen een redelijk vermoeden hebben wie erachter zit. Dat zult u iedere keer moeten afwegen. Verder gelden er twee belangrijke spelregels.

Kijk naar het bedrijfsreglement

Ga na wat in het bedrijfsreglement is vastgelegd over het gebruik van verborgen camera’s. Veel corporaties nemen in het bedrijfsreglement een passage op waarin staat uitgelegd dat het toegestaan is om een verborgen camera te plaatsen als een organisatie zich hiertoe genoodzaakt ziet.

Door dit in het bedrijfsreglement op te nemen en dit met de ondernemingsraad af te stemmen, voldoet een organisatie aan de vereisten uit de Wet Bescherming Persoonsgegevens: je moet je werknemers van tevoren informeren dat deze mogelijkheid bestaat.

Is dat niet geregeld, wordt het al wat lastiger. Mijn tip is om dit zo snel mogelijk wel goed voor elkaar te hebben. Kaart het bijvoorbeeld aan bij Personeelszaken.

Voor zichtbare camera’s, bijvoorbeeld gericht op het eigen parkeerterrein van de corporatie, geldt overigens het zogenaamde “kenbaarheidsvereiste”. Hiermee wordt de verplichting bedoeld om vooraf aan mensen kenbaar te maken dat er gebruik wordt gemaakt van camera’s. Hier vallen bijvoorbeeld ook de waarschuwingsbordjes onder die vaak bij binnenkomst van een gebouw hangen, om aan te kondigen dat er camera’s hangen.

Zorg voor een juridische onderbouwing van je beslissing om camera’s te plaatsen

Er zijn twee belangrijke juridisch aspecten die een rol spelen of je wel of niet zo’n verborgen camera mag plaatsen. Het proportionaliteitsbeginsel houdt bijvoorbeeld in dat het onderzoeksmiddel dat je inzet in verhouding (of: proportie) moet staan tot het incident. Als er eenmalig een keer een boorkopje weg is, is een verborgen camera een te zwaar middel. Is er sprake van een patroon van vermissingen en gaat het keer op keer om kostbare spullen, dan wordt het al een ander verhaal.

Een ander juridisch aspect is het zogenaamde subsidiariteitsbeginsel. Dit beginsel houdt in dat u in uw onderzoek moet kijken of er geen andere, minder ingrijpende middelen zijn om het zelfde resultaat te bereiken. Bijvoorbeeld achterhalen wie er verantwoordelijk is voor de vermissingen.

Leg het vast op papier

Leg deze afwegingen vast op papier. Door zo’n camera op te hangen, maakt u immers inbreuk op de privacy van mensen. Maar als u kunt onderbouwen dat u rekening hebt gehouden met deze beginselen, kun je die inbreuk ‘rechtvaardigen’. Zo zal ook een rechter naar de zaak kijken, als het zover komt.