“Als we niets doen, creëren we een maatschappelijk probleem”

Maatschappelijk / 03 april 2017
Bert Moormann
Bert Moormann
Directievoorzitter, Domesta

Tussen nu en 20 jaar neemt het aantal 80-plussers in Drenthe toe met 150%. In 2035 is naar verwachting een derde van alle Drenten ouder dan 65 jaar. In dezelfde periode daalt het aantal huishoudens in de provincie, waardoor minder woningen nodig zijn. Dit heeft een behoorlijke invloed op de woningvoorraad in de provincie, die voor een belangrijk deel bestaat uit eengezinswoningen. Van de totale woningvoorraad is driekwart particulier bezit.

Het overheidsbeleid is erop gericht om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Dit is op zich een prima ontwikkeling want zo blijven mensen in hun vertrouwde omgeving wonen, waarbij hun sociale netwerken ondersteuning kunnen blijven bieden. Vergeet echter niet dat 35-45% van de ouderen in Drenthe zich in meer of mindere mate eenzaam voelt. Dit is een schaduwzijde van langer thuis wonen die aandacht verdient.

Verwend met veel ruimte

In Drenthe zijn we verwend met veel ruimte. Grote woningen met veel buitenruimte zijn mooi voor gezinnen met kinderen maar een last voor ouderen die moeite hebben met het netjes houden van de vele ruimte. De schoonmaak wordt weliswaar vanuit de WMO geregeld, maar het tuinonderhoud moeten de mensen zelf regelen.

Veiligheid

Ook de veiligheid in huis verdient meer aandacht als gevolg van de stijgende leeftijd. Drempels, traplopen, gladde douchevloeren en koken op gas, vormen meer risico’s naarmate we ouder worden. In de institutionele zorg is rekening gehouden met de beperkingen die gepaard gaan met het ouder worden. Helaas zijn deze voorzieningen niet langer beschikbaar voor ouderen zonder of met slechts een lichte zorgvraag.

Wat betekent dit voor een corporatie als Domesta?

Het liefst zouden we natuurlijk zoveel als nodig eengezinswoningen slopen en vervangen door geschikte woningen. Naast het feit dat dit kapitaalvernietiging – en economisch onverantwoord -, is willen veel ouderen graag in hun huis in de vertrouwde omgeving blijven wonen. Rigoureus slopen en nieuwbouwen is dus geen optie. Daar waar de mogelijkheid wel bestaat zullen we zodanig moeten bouwen dat de hierboven opgesomde nadelen, zoveel mogelijk worden opgelost. Dus kleinschalig en ontmoetingsgericht bouwen. Het liefst in de buurt van belangrijke voorzieningen zoals de huisarts, apotheek en supermarkt.

En wat zou het mooi zijn als we het niet uitmaakt of je koopt of huurt? Dus flexibele eigendomsverhoudingen waarbij bewoners een deel meefinancieren en hun vermogen aanwenden om prettig oud te worden. Hiermee wordt een drempel weggenomen om de eigen woning te verkopen en ontstaat de mogelijkheid om samen te wonen met je vrienden, omdat koop of huur niet uit maakt.

Een andere functie voor woningen

Bij renovatieprojecten zouden we een woning leeg kunnen laten die als ontmoetingsruimte of thuiszorgpost wordt ingericht. Dit doen we nu al in een aantal appartementcomplexen om de sociale cohesie te versterken.

Consequenties voor dienstverlening

Ook voor de dienstverlening heeft de vergrijzing consequenties. Domesta heeft samen met zorgaanbieder Tangenborgh enkele jaren geleden al geëxperimenteerd met het Excellent Woonpakket. Hierbij werden huurders een aantal diensten aangeboden, variërend van alarmering tot tuinonderhoud. Ook maaltijden en thuiszorgproducten konden eenvoudig door huurders worden afgenomen. We brachten het verzorgingshuis bij de huurders thuis. De komende tijd moeten we kijken of we het pakket, in een nieuw jasje, opnieuw kunnen aanbieden, waarbij ook diensten als een verhuisadvies (ook naar een verpleeghuis) aangeboden worden. De toegenomen digitale vaardigheden van de moderne senior stellen ons in staat de dienstverlening dichtbij en 24×7 te organiseren.

Een maatschappelijk probleem volgt als we niets doen

De vergrijzing komt er razendsnel aan. Als we niets doen, creëren we een maatschappelijk probleem waarbij de kwaliteit van leven van ouderen onder druk komt te staan en de zorgkosten stijgen. Als corporatie hebben we veel invloed op het wonen. Samenwerking met gemeenten, zorgaanbieders en andere dienstverleners zorgt ervoor dat ook de overige primaire levensbehoeften worden bevredigd.

Met de woonvisie bestaat er een prima instrument om lokale afspraken te maken over wonen en zorg. Gemeenten zouden zich in moeten zetten voor het committeren van zorgaanbieders aan de woonvisie. En ze zouden verbinding moeten leggen met zorgverzekeraars en de langdurige zorg, om de hele keten van lichte tot en met zware zorg voor hun inwoners naadloos vorm te kunnen geven.

Wil je ook klaar zijn voor de uitdagingen van morgen?

Meld je ook aan voor: